Troost voor moeilijkheden

         Boek: De troost van de filosofie - Troost voor moeilijkheden
       Auteur: Alain de Botton
xx bladzijden: besproken op vrijdag 4 mei 2018

Nietzsche is een pessimist?

• 233 de oudere man (Schopenhauer) veranderde het leven van de jongere (Nietzsche)
• 233 Wie wijs is streeft naar eindeloos heit, niet naar lust
• Zie www.janux.nl/filo –  675
• 236 De bekering: bevrediging moest niet bereikt worden door pijn te vermijden, maar door te erkennen dat het een natuurlijke noodzakelijke stap is op weg om iets goeds te bereiken.
• 238 4 voorbeelden: Montaigne, Galiani, Goethe en Beyle
• 241 *** kern bladzijde : De meest bevredigende menselijke ondernemingen leken onlosmakelijk verbonden met een zekere mate van kwelling, de bron van onze grootste vreugde lag gevaarlijk dicht bij die van ons grootste leed. 
• 242 Nietzsche trachtte het idee recht te zetten dat voldoening moeiteloos bereikt dient te worden.
• 244 om ons te laten wennen aan het idee dat lijden erbij hoort, had niets het zo vaak over bergen
• 250 tijdens het wandelen
• 251 voorbeeld van muziek: Metal ten opzichte Tangerine Dream – Waaraan je niet kunt ontkomen, moet je leren verdragen. Evenals uit de tegenstellingen opgebouwde kosmische harmonie is ook ons leven opgebouwd uit verschillende tonen: zoete en rauwe, hoge en lage, zachte en luide. Dat zou een musicus die alleen van de ene soort hield nog ten gehore willen brengen? Hij moet in staat zijn ze allemaal te gebruiken en te mengen. Dat moeten wij ook met de goede en kwade dingen. Die beide tot het wezen van ons leven behoren
• 263 De mens streeft niet naar geluk: dat doen alleen de Engelsen
• 264 hij had meer ervaring met het christendom dan met de drank
• 267 de twee grote Europese narcotica, alcohol en christendom
• 271 Uiteindelijk stortte Nietzsche een, begin januari 1889, in Turijn, waar hij een paard omhelsde

Aanvankelijk meende Nietzsche (1844-1900), in navolging van Schopenhauer, dat pijn en ongemak zoveel mogelijk vermeden moesten worden. Later veranderde hij van mening. Hij bewonderde mensen als Montaigne en Goethe, mensen die nieuwsgierig en artistiek begaafd waren en die een sterke geslachtsdrift hadden.

Aanvankelijk meende Nietzsche (1844-1900), in navolging van Schopenhauer, dat pijn en ongemak zoveel mogelijk vermeden moesten worden. Later veranderde hij van mening. Hij bewonderde mensen als Montaigne en Goethe, mensen die nieuwsgierig en artistiek begaafd waren en die een sterke geslachtsdrift hadden.

Dat waren eigenschappen die volgens Nietzsche nodig waren om een bevredigend leven te leiden, maar een bevredigend leven hield ook in dat men zich soms zeer ongelukkig voelde, want voldoening kan niet moeiteloos worden bereikt.

Het “bestijgen van bergen” is een door Nietzsche veel gebruikte beeldspraak. Men moet zijn voordeel doen met tegenslagen. Nietzsche veroordeelde daarom de opvatting van de utilitaristen die meenden dat de hoeveelheid leed die een handeling waarschijnlijk tot gevolg zou hebben, bepalend moest zijn voor het al dan niet handelen.

Ook voor de troost die de christelijke kerken aan de lijdende mensen te bieden hadden, had hij geen goede woorden, omdat de christelijke leer moeilijkheden / zwakheden veranderde in deugden. iets wat hij trouwens ook in de menselijke psyche in het algemeen zag. (Mensen beweren vaak dat het helemaal niet erg is als hun verlangens gefrustreerd worden ). Nietzsche “s eigen leven was een opeenstapeling van moeilijkheden die hij nauwelijks ooit heeft overwonnen, maar dat heeft hem niet van mening doen veranderen. Hij bleef trouw aan de opvatting dat een edel mens iemand is ‘die niet meer ontkent’. aldus Nietzsche in Afgodenschemering

1. Wat verstaat Nietzsche volgend de Botton onder ‘Ãœbermenschen‘? Dat woord heeft, zoals de Botton ook schrijft, een ongunstige betekenis gekregen. Zouden we dat woord kunnen vervangen door bijvoorbeeld. ‘rolmodellen’ of iconen’? Wie zouden in onze tijd in aanmerking komen voor een dergelijke benaming?
2. Is het inderdaad zo dat het bereiken/verkrijgen van iets alleen maar (of in ieder geval meer) waarde heeft als het moeite heeft gekost om het te verkrijgen/bereiken?
3. Utilitaristen meten de juistheid van het menselijk handelen of aan zijn gevolgen. Zij willen het grootste geluk (lust en de afwezigheid van leed) voor het grootst mogelijke aantal mensen. Nietzsche is het hiermee totaal oneens. Hij vindt dat deze vormen van geluk secundaire toestanden, bijzaken, waren. Toch heeft dit utilitarisme ook nu nog veel aanhangers. Kunt u hiervoor argumenten bedenken?