3 Hoe vrijwel alles in beweging kwam

• A Loslaten van het klassieke huwelijk
• B Meer tijdelijk en flexibel werk
• C Toenemende politieke volatiliteit
• D Omarming van een open wereldbeeld
• E Expansie van autoverkeer en vliegreizen

• 59 Albert Hirschman :
  • 1970: Een theorie over de vraag hoe klanten (kunnen) reageren als de producten of diensten van een bepaalde organisatie slechter blijken dan ze hadden verwacht
  • Schwartz brengt deze kwestie in verband met econoom Albert Hirschman’s onderzoek naar hoe populaties reageren op ongeluk:
    • ze kunnen (EXIT) weglopen voor de situatie,
    • of ze kunnen protesteren en (VOICE) hun zorgen uiten.
      • Terwijl vrije markt regeringen en burgers het recht geven om hun ongenoegen te uiten door EXIT, zoals bij het wisselen van merk, beweert Schwartz dat sociale relaties verschillend zijn. In plaats daarvan geven we meestal VOICE tot ongenoegen, in de hoop invloed op de situatie te projecteren.

.

A Loslaten van het klassieke huwelijk

• 60 Van den Brink geeft vijf voorbeelden die volgens hem laten zien wat er de afgelopen halve eeuw in Nederland heeft plaatsgevonden tijdens het liberalisme.
• 61 Allereerst benoemt hij dat Nederland het klassieke huwelijk heeft losgelaten. Naast het aantal gesloten huwelijken nam de afgelopen halve eeuw ook de stabiliteit van relaties af; seksualiteit wordt nu vooropgesteld. Onze vrijheid wat betreft seks, relatievorming en voortplanting is inmiddels sterk vergroot.

.

B Meer tijdelijk en flexibel werk

• 64 Een tweede ontwikkeling is dat er meer tijdelijk en flexibel werk is, hetgeen een gevolg is van de wens van mensen voor een grotere bewegingsvrijheid. Daarbij werken we bij steeds meer verschillende werkgevers en is het aantal mensen dat als ZZP’er werkt toegenomen.
• 65 Op economisch vlak is er geen hard onderscheid tussen “binnenlandse” en “buitenlandse” ontwikkelingen meer (open economie)
• 65 globalisering 
• 65 digitalisering
• 66 De vaste baan is niet meer een zekerheid
  • 55 % deeltijdbanen
  • 25 % flexibele banen
  • 1995 :: 400.000 ZZP’ers
  • 2015 :: 900.000
    • schijnconstructies? (pakketbezorger)
    • gedwongen verzelfstandiging ? (postbezorger / Uber)
    • Veelal hoger opgeleiden zoals docenten, ingenieurs en onderzoekers

.

C Toenemende politieke volatiliteit

• 69 Als derde ontwikkeling valt de toenemende politieke volatiliteit aan te merken.
• 72 Mensen zijn steeds minder loyaal aan een partij en worden minder vaak lid van een politieke partij.
• 72 Het komt steeds vaker voor dat mensen bij de ene verkiezing op een partij stemmen en bij de volgende verkiezing op een andere partij, hetgeen aangeduid wordt met het begrip volatiliteit.
• 73 Rond 1960 waren VVD, CDA en PvdA goed voor meer dan 85% van alle stemmen
• 73 In 2020 was dit percentage  48%

.

D Omarming van een open wereldbeeld

• 73 Een vierde ontwikkeling die aan te wijzen is, is dat mensen ook op geestelijk gebied vrijer zijn geworden.
  • Steeds meer mensen laten het idee van een goddelijk beginsel achter zich.
    • 74 Secularisatie
    • 75 ontkerkelijking
• 75Het is niet zozeer de religieuze traditie die men verlaat maar institutionele vormgeving ervan
  • (niet meer naar de kerk gaan)
• 76 Geestelijke liberalisering 

27-01-2022 De term “geestelijke liberalisering” roept associaties op met liberalisme, terwijl dit bij mij totaal niet zo is.

• 77 Woorden als vrijheid, gelijkheid, tolerantie, democratie en mensenrechten werden gebruikt om onderscheid te maken tussen goed en fout

27-01-2022 Dir zijn containerbegrippen

• 78 televisie […] wereldbeeld […] een blik op de wereld buiten Nederland [..]
• 79 De hoeveelheid, diversiteit en snelheid waarmee informatie via deze media rondgaat, maken het vasthouden aan een gesloten wereldbeeld nagenoeg onmogelijk

.

E Expansie van autoverkeer en vliegreizen

• 79 De laatste ontwikkeling is een expansie van autoverkeer en vliegreizen die aanduidt dat de mobiliteit van de mens enorm is toegenomen de afgelopen halve eeuw.
• 81 Waar men zich vroeger vooral verplaatste als het nodig was, vormt een ruimtelijke mobiliteit nu een onmisbaar onderdeel van onze levenswijze en zijn we daaar veel tijd en geld aan kwijt

• 82 Zygmunt Bauman – Vloeibare tijden (gelezen in 2017 als eerste boek voor de SENIA groep Groningen)
  • Zygmunt Baumans verontrustende inzichten over de “˜vloeibaarheid” van het moderne leven hebben ons denken over de hedendaagse wereld ingrijpend veranderd.
  • In dit boek gaat hij op zoek naar de bronnen van de endemische onzekerheid die vandaag de dag ons leven bepaalt.
  • Daarmee biedt hij de lezer een zeer toegankelijke inleiding tot en samenvatting van zijn hoogst originele en visionaire concept van de “˜vloeibare moderniteit”.
• 83 Een vloeibare samenleving 

• https://www.filosofie.nl/filosoof/zygmunt-bauman/