Het systeem koloniseert de leefwereld

Een vicieuze cirkel

De crisis van de moderne maatschappij is dat het economisch en administratief systeem langzamerhand ook de leefwereld infiltreren. Habermas spreekt dan ook over de “kolonisering van de leefwereld” door deze systemen.

Eind jaren zestig wordt Habermas in één klap wereldberoemd met zijn Technik und Wissenschaft als “Ideologie” (1968). In dit werk staan de verhoudingen tussen systeem en leefwereld centraal. In een kritiek op Karl Marx, die de kapitalistische maatschappij in haar totaliteit beschouwt, maakt Habermas onderscheid tussen enerzijds een politiek-economisch systeem en anderzijds een op communicatie gerichte leefwereld.

• Habermas blijft altijd positief.
• Habermas zorgt voor nieuw optimisme.
• Habermas gelooft weer in de revolutie. Niet v.d. arbeiders maar “randgroepen” zoals zwervers, werklozen en studenten.
• Habermas ontwikkelt een eigen maatschappijtheorie: de theorie van communicatief handelen.
• Een moeilijke denker

De term “burger” is een democratische term

• Een burger bij een loket (paarse krokodil)
• Een burger heeft ook rechten