laatste wijziging: 05-05-2022

1 Het politieke

Pleidooi voor een conceptuele geschiedenis van het politieke (2002).

bladzijde 43 tot en met 70


Rosanvallon wil met een schone lei beginnen, bedoelend een mooi nieuw project van een andere aard. Hij heeft geleerd zonder academisch keurslijf te werken en zich niet aan intellectuele modes te houden. Hij gaat proberen de bagage van de Franse democratie te vernieuwen. Het politieke ziet Rosanvallon als een veld. Te onderscheiden van de politiek. Er moet van een populatie naar een gemeenschap gegroeid worden. Toch gaat het steeds om de macht. In een open veld, dat door democratie wordt gevormd. De oplossingen zullen steeds problematisch zijn.

Democratie bestaat al sinds een paar eeuwen geschiedenis, zij heeft geen geschiedenis, zij is er een. De geschiedenis is het actieve loboratorium van ons heden en niet slechts de belichting van zijn achtergrond.  Rosanvallon gaat putten uit verschillende disciplines om zijn samengestelde blik op het politieke te onderzoeken en gestalte te geven. Hij heeft 11 boeken geschreven over het politieke. Hij noemt de sociale geschiedenis, de sociologie en de geschiedenis van ideeën en doctrines. Hij wil daarbij niet de hoogtepunten bestuderen maar voornamelijk mislukkingen, breuken. spanningen. grenzen Democratie is geen ideaal model, maar bedoeld om een probleem op  te lossen. en dat op continu basis.

Daarnaast bestaat het element van de tijd. De democratie lijdt aan gebrek aan afstemming: te direct voor een lange-termijn-aanpak, te traag voor het afhandelen van noodsituaties. Ook is de kwestie van de politieke taal die een permanente crisis vertoont. Kernbegrippen als gelijkheid, burgerschap, soevereiniteit, volk etc. leveren problemen op qua definitie. R. wil graag dichtbij de realiteit blijven, zoals van een ex-vakbondsman te verwachten is. Hij wil ook wat dichters en romanciers zeggen opnemen in zijn begrip van wat er leeft en soms moeilijk te verwoorden is. Zij vatten totalitaire regimes soms op als ontregelde vormen van de de democratische moderniteit. Bovendien is de status quo en de vorming van natiestaten een vraagstuk; waardoor identiteitskwesties ontstaan en splitsingswensen. Hij heeft veel werk bedacht. Daarom gaat hij het pessimisme van het verstand koppelen aan het optimisme van de wil.