211 Thales ca 624 v Chr – 545 v Chr

BRONNEN:

• https://nl.wikipedia.org/wiki/Thales_van_Milete
• Boek: 100 essentiële denkers – Philip Stokes – 2002 – ISBN 9059470230 bladzijde 9

Thales van Milete was afkomstig uit de Ionische zeehaven Milete in het hedendaagse Turkije en wordt gezien als de eerste filosoof van het oude Griekenland en daarmee als de stichter van de westerse filosofie. Milete was een belangrijk centrum in de ontwikkeling van wetenschap en filosofie in het oude Griekenland. Thales, die waarschijnlijk rond 620 v.Chr. werd geboren, is vooral bekend als de voor-socratische filosoof die stelde dat water het fundamentele element van de wereld is. Aristoteles schrijft over hem, net als Herodotus, zij zijn de enige bronnen over de achtergrond van Thales. Maar zijn belang als filosoof ligt niet zozeer in wat hij zei, maar in zijn methode.

Thales was de eerste denker die probeerde de wereld te verklaren zonder zijn toevlucht te nemen tot de wil en de grillen van de antropomorfe, homerische goden.

Hij probeerde de talrijke fenomenen die hij om zich heen zag te verklaren uit een gemeenschappelijk, onderliggend principe, een idee dat nog steeds opgeld doet in de moderne wetenschappelijke methode.

In zijn metafysica was water het eerste principe van het leven en de materiële wereld. Hij zag dat water in damp kon veranderen door verdamping en in een vaste stof door bevriezing, dat al het leven water nodig heeft en postuleerde vervolgens dat water het
causale principe van de wereld is.

In een primitieve versie van de moderne plaattektoniek stelde Thales dat de platte wereld op water dreef. Volgens Aristoteles dacht Thales dat de aarde drijfvermogen had, net als hout, en dat de aarde als een boomstam of schip op het water dreef. De zeevaarders van Milete zouden daadwerkelijk talrijke drijvende eilanden kennen en dat feit kan de basis of het bewijs voor de theorie van Thales zijn geweest.

Aardbevingen waren volgens hem het gevolg van het dobberen van de aarde op de golven, zoals een schip op de golven dobbert. Bij de haven van Milete heeft hij waarschijnlijk gezien hoe land door aanslibbing ontstond en mogelijk dacht hij dat het om de spontane generatie van aarde uit water ging, een idee dat tot in de achttiende eeuw aanhang vond. Thales zocht een naturalistische verklaring voor de waarneembare fenomenen in plaats van naar de wil van de goden te verwijzen en stelde dat god in alle dingen is. Volgens Aetius zei Thales dat god de geest van de wereld is, dat god vermengd is met alle dingen, een opvatting die in die tijd in een aantal grote godsdiensten zou opduiken, met name in het boeddhisme in India. Hoewel hij er met zijn metafysische speculaties duidelijk naast zat, kunnen we Thales op meer dan één manier als een modern denker zien die vooruitliep op veel ideeën uit religie, filosofie en wetenschap.

Herodotus schrijft ook dat hij correct voorspelde dat er in 585 v.Chr. een zonsverduistering zou optreden tijdens een slag tussen de Meden en de Lydiers. Daarmee kan Thales gezien worden als de eerste natuurwetenschapper en analytisch filosoof in de geschiedenis van het westerse denken. Thales bezat ook andere moderne eigenschappen, want hij schijnt ook een zakenman te zijn geweest. Thales zou een fortuin verdiend hebben door vlak voor een grote olijfoogst in oliepersen te investeren – hij moet zeker welgesteld zijn geweest om in het Griekenland van de zevende eeuw voor Christus tijd en gedachten te kunnen wijden aan filosofie en wetenschap.