laatste wijziging: 01-11-2017

654 1800 – 1900 ::: Technische veranderingen

https://books.google.nl/books?id=HOVGAwAAQBAJ&pg=PA48&lpg=PA48&dq=Koenig+drukpers&source=bl&ots=q3Lsxy_UUs&sig=cQGxiYV3utJzd4zv8pWd_MHQmpY&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwj34_rftu3KAhUFWw8KHbtnDw4Q6AEIPTAG#v=onepage&q=Koenig%20drukpers&f=false

Johannes Gutenberg (1400 – 1468) wordt algemeen gezien als de uitvinder van de boekdrukkunst. Zijn voornamelijk uit hout vervaardigde drukpers (afgeleid van een wijnpers en/of pers uit de papierproductie) stamt uit ca. 1440. Het grote verschil van zijn drukpers met de reeds bestaande blokpersen was het gebruik van losse letters. Daardoor hoefde niet langer een hele bladzijde uit één blok te worden vervaardigd. Als zo’n bladzijde achteraf moest worden gecorrigeerd en geredigeerd, dan moest er een heel nieuw blok worden gesneden. Door Gutenbergs vinding werden correcties gemakkelijker en goedkoper.
Deze techniek (principe) van drukken bleef in gebruik tot 1811, toen vond Andreas Koenig de cilinderpers uit. Deze drukpers behaalde ca. 6 keer de productiesnelheid (zo’n 800 vel per uur) ten opzichte van de Gutenberg drukpers.

De uitvinding van het drukken met losse letters op papier maakte vanaf halverwege de 15e eeuw de ontwikkeling van de mechanische boekdrukkunst mogelijk. Mogelijk bestond die kunst in het Verre Oosten, Midden-Amerika en het Midden-Oosten al eerder en is die als het ware steeds opnieuw uitgevonden. In 1442 werd het allereerste met losse letters gedrukte boek uitgegeven. Het eerste boekwerk dat in oplage gedrukt werd was de Gutenbergbijbel. Daarna kwam de massaproductie van boeken snel op gang. Boeken die gezet zijn met losse letters, gedrukt vóór 1 januari 1501 in Europa, worden incunabelen of wiegendruk genoemd. Het drukken met losse letters werd later vervangen door allerlei andere en snellere druktechnieken zoals de rotatiedruk waarbij de drukplaat cilindervormig is. Deze drukcilinder wordt om een rol bevestigd en in een drukmachine geplaatst waar via verschillende andere rollen een rol papier door wordt gevoerd. Hierdoor kan in een continu proces zeer snel gedrukt worden.
Door de boekdrukkunst verdwijnt geleidelijk het handschrift uit de literatuur als opslagvorm. Het overleeft nog als hulpmiddel voor acteurs, kladboek voor schrijvers en kopij voor drukkers.

In de 19e en 20e eeuw kwamen steeds meer middelen ter beschikking voor de uitgave van het geschreven woord in boekvorm door de uitvinding van achtereenvolgens de schrijfmachine, de stencilmachine, de kopieermachine en de pc met printer.