685 1845 – 1915 : Wetenschap

In de 19e eeuw vindt er een explosie van ideeën plaats:

• 1846 Ether-narcose – Morton
• 1859 Ontstaan der soorten – Darwin
• 1865 Erfelijkheidsleer – Mendel
• 1869 Periodiek systeem – Meyer / Mendeljew
• 1882 Tuberculosebacil – Köch
• 1895 Röntgenstraling – Röntgen
• 1900 Droomduiding – Freud
• 1911 Atoommodel – Rutherford / Bohr
• 1915 Relativiteitstheorie – Einstein

In 1846  vond de eerste operatie plaats, waarbij de patiënt onder narcose werd gebracht. De primeur was voorbehouden aan de Amerikaanse tandarts William Morton, die daarmee bewees dat ether een stuk beter werkte dan een klap met de hamer.

Charles Robert Darwin (1809 – 1882) was een Engels autodidact op het gebied van natuurlijk historie, biologie en geologie. Darwin ontleent zijn roem aan zijn theorie dat evolutie van soorten wordt gedreven door natuurlijke selectie Het bestaan van evolutie werd omstreeks 1850 al door een groot deel van de wetenschappelijke gemeenschap geaccepteerd. De acceptatie van natuurlijke selectie als aandrijvend mechanisme liet langer op zich wachten maar is tegenwoordig onomstreden. Darwins werk betekende een paradigma verschuiving en een wetenschappelijke revolutie, die een grote invloed had op maatschappij, filosofie en religie. De acceptatie van de evolutie van soorten had als gevolg dat de mens als een diersoort, een van de onderdelen van de natuur, in plaats van als een boven de natuur staande levensvorm moest worden beschouwd. Darwins evolutietheorie vormt tegenwoordig, samen met de erfelijkheidsleer van Mendel, de basis van alle biologische kennis.

Gregor Johann Mendel (1822 – 1884) was een Oostenrijkse augustijn met belangstelling voor biologie. Mendel bestudeerde in het klooster door middel van kweekproeven de overerving van eigenschappen van eigenschappen van onder andere erwten en stelde een theorie op over hoe eigenschappen zich gedragen bij overerving en kruising. Hij ging er hierbij vanuit dat de eigenschappen van gameten kunnen worden beschouwd als vaste eenheden, en dat de combinatie van twee van die eenheden zou bepalen wat voor eigenschap er tot uitdrukking zou komen. Hij wordt vaak de vader van de genetica genoemd.

Dmitri Ivanovitsj Mendelejev (1834 – 1907) was een Russisch scheikundige die als de grondlegger van het huidige periodiek systeem systeem wordt gezien. Mendelejev stelde vast dat de elementen volgens een vast patroon zijn te rangschikken. Dit uitgangspunt maakte het voor hem mogelijk om de eigenschappen van elementen te voorspellen nog voor ze ontdekt waren. Julius Lothar Meyer (1820 –1895) was een Duits scheikundige. Hij was tijdgenoot en concurrent van Dmitri Mendelejev voor het opstellen van de eerste periodieke tabel van chemische elementen.

Heinrich Hermann Robert Koch (1843 – 1910) was een Duits medicus. Hij ontdekte dat bacteriën de veroorzakers zijn van miltvuur (Bacillus anthracis 1877), tuberculose (Mycobacterium tuberculosis 1882) en cholera (Vibrio cholerae) in 1883 alsook door zijn ontwikkeling van Kochs postulaten.

Wilhelm Conrad Röntgen (1845 – 1923) was een Duits natuurkundige. Hij is vooral bekend door zijn ontdekking van de naar hem genoemde röntgenstraling in 1895.