775 1935 – 0000 : Kritisch rationalisme

De term “kritisch rationalisme” is door Karl Popper bedacht om zijn filosofie te omschrijven. Deze benaming is van belang omdat het zijn verwerping van het klassiek empirisme en van het observatie-inductiemodel dat zich daaruit had ontwikkeld aangeeft. Popper was een verklaard tegenstander van dit laatste model en meende in plaats daarvan dat wetenschappelijke theorieën universeel van aard zijn en alleen indirect kunnen worden getest door hun implicaties te toetsen door middel van een cruciale test.

Het toetsen van een theorie volgens de methode van Popper doorloopt drie stappen:

1. Een theorie wordt getoetst aan de hand van een singuliere uitspraak, de basiszin.
2. De basiszin kan in tegenspraak zijn met een theorie. Daarmee is die basiszin een potentiële falsificator. Een voorbeeld: De theorie is: ‘Alle zwanen zijn wit’. De potentiële falsificator is: ‘Er is één zwarte zwaan’.)
3. Wanneer de falsificator wordt aanvaard (‘Er is één zwarte zwaan’) wordt de universele uitspraak over witte zwanen weerlegd. Wanneer de falsificator niet wordt aanvaard krijgt de theorie een hogere waarschijnlijkheidsgraad van juistheid. Dit wordt aangeduid met de term “corroboratiegraad“. Een verhoogde corroboratiegraad betekent volgens Popper niet dat de uitspraak meer waar is dan een uitspraak met een lagere corroboratiegraad, omdat ook een uitspraak met een hoge corroboratiegraad bij een volgende cruciale test weerlegd kan worden.

Nog verder uitwerken: http://www.filosofietuin.nl/Kennis/wetenschapstheorie.htm#kritisch_rationalisme