740 1900 – 0000 : (Moderne) logica
Bronnen:
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Logica
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_werken_van_Aristoteles#Geschriften_over_de_Logica
- https://www.rhetoricadispuuttau.nl/tautologica/aristoteles-logica/
- http://www.gjerutten.nl/Aristoteles%20Metafysica%20en%20Organon.pdf
!!! Waarschijnlijk wordt de komende jaren de organon van Aristoteles in het Nederlands vertaald.
TO DO: Atlas van de filosofie: blz 211 - 212 : Moderne logica
Logica of redeneerkunst is de wetenschap die zich bezighoudt met de formele regels van het redeneren.
Traditioneel wordt de logica door de filosofie bestudeerd, maar zij wordt ook tot de wiskunde gerekend.
Logica stamt van het Griekse woord λόγος of logos, dat kan betekenen: betekenis, woord, idee, argument, rede of principe. Logica of formele logica is de leer van het strenge betoog, en omvat sinds Aristoteles als hoofdbestanddelen:
- De leer van de bewering
- De leer van de definitie
- De leer van de gevolgtrekking
- De leer van het wetenschappelijk bewijs
Deze indeling is te vinden in de logische geschriften van Aristoteles, het Organon, en is tot op heden aanwezig in introducties in de logica. Er is een aanzienlijk verschil tussen de traditionele of klassieke logica, die op Aristoteles’ syllogistische logica is gebaseerd, en de sinds de 19de eeuw ontwikkelde symbolische of wiskundige logica en predicatenlogica.
Meerdere antieke beschavingen hebben samenhangende systemen van redeneren gebruikt en vragen gesteld over logica of uitgesproken logische paradoxen:
- In India bevat de Nasadiya Sukta van de Rig-Veda ontologische speculaties in termen van verschillende logische divisies. Deze zijn later formeel geherformuleerd als de vier cirkels van catuskoti: “A”, “niet A”, “A en niet A”, en “niet A en niet niet A”.
- De Chinese filosoof Gongsun Long (ca. 325–250 v.Chr.) formuleerde de paradox “één en één kunnen niet twee worden, aangezien geen van beide twee wordt”.
- In China is de traditionele academische studie van logica onderdrukt tijdens de Qin-dynastie op voorspraak van de rechtsfilosoof Han Feizi.
- Het eerste substantiële werk over logica dat overgeleverd is, is van Aristoteles. De academische formele logica, zoals we deze tegenwoordig kennen, stamt af van de Griekse traditie.
- Sinds de Middeleeuwen wordt logica bestudeerd als een vertakking van filosofie, een deel van het klassieke trivium, dat bestond uit grammatica, retorica en logica.
- Sinds halverwege de 19de eeuw wordt de formele logica bestudeerd in de context van de grondslagen van de wiskunde, waar het veelal symbolische logica genoemd wordt.
- Een van de belangrijkste notatiemethodes voor logica werd geformuleerd door Gottlob Frege, een grote inspiratiebron voor Bertrand Russell, die in 1903 samen met Alfred North Whitehead trachtte de logica formeel tot de hoeksteen van de wiskunde te ontwikkelen met de publicatie van de Principia Mathematica. Met uitzondering van het elementaire gedeelte worden deze beginselen niet meer gebruikt en zijn ze grotendeels vervangen door de verzamelingenleer.
- De formele logica en haar implicaties voor computers behoort tot de fundamenten van de computerwetenschap.